Karolewo    

Wieś Karolewo, leżąca 7 km na wschód od Więcborka była kiedyś folwarkiem należącym do majątku Jastrzębiec. Folwark ten został wydzielony z gruntów Jastrzębca około połowy XIX wieku. Jak zawsze, przy folwarku powstała kolonia mieszkaniowa dla pracowników, która dała początek obecnej wsi. W 20-leciu międzywojennym właścicielem był Wacław Łuczyński. Folwark obejmował 356 ha. We wrześniu 1939r., w zabudowaniach majątku urządzony został pierwszy na ziemiach polskich obóz zagłady. Jego ponura działalność zaczęła się 17 września, a zakończyła 12 grudnia 1939 roku. W tym czasie przewinęło się przez niego kilka tysięcy Polaków (wg różnych źródeł od 4,5 do nawet 10 tys.), z których ogromna większość została zamordowana w wyjątkowo bestialski sposób. Wśród ofiar była też pewna ilość Żydów. Byli to zarówno mieszkańcy powiatu sępoleńskiego, jak i powiatów ościennych. Zbrodni dokonywali członkowie milicji niemieckiej – tzw. Selbstschutzu, którą tworzyli najbardziej antypolsko nastawieni przedstawiciele mniejszości niemieckiej z terenu Więcborka i okolic. Karolewo wybrano na lokalizację obozu ze względu na jego odosobnione położenie – z dala od większych ośrodków miejskich i wiejskich i głównych dróg. Niemcy zajmowali parter i piętro dworu na biura i koszary wachmanów, a w piwnicach oraz w zabudowaniach gospodarczych trzymano więźniów. Po wojnie przeprowadzono ekshumację części ofiar oraz upamiętniono je cmentarzem-miejscem pamięci narodowej z kaplicą oraz tablicą pamiątkową na ścianie dworu. Corocznie, we wrześniu, odbywają się w tym miejscu okolicznościowe msze św. Dawny folwark po 1945r. został przejęty przez skarb państwa i utworzono tu PGR, który funkcjonował do początku lat 90-tych ub. wieku. Obecnie jest własnością Agencji Nieruchomości Rolnych SP, która oddała grunty i budynki w dzierżawę. Z dawnych budowli zachował się dwór, który przebudowany po wojnie, utracił wartość zabytkową; drewniana stodoła i jeden z budynków mieszkalnych dawnej osady folwarcznej. Karolewo należy do sołectwa Jastrzębiec.

©2024 

Formularz kontaktowy

Jeżeli masz jakąś sprawę to pisz śmiało.

Wysyłanie

Zaloguj się używając swojego loginu i hasła

Nie pamiętasz hasła ?